Hướng dẫn học phiên âm tiếng Trung hiệu quả cho người mới bắt đầu

bởi: SEO - Việt 13 Tháng 05, 2025

Phiên âm tiếng Trung dễ hiểu cho người mới bắt đầu, kèm bảng chuẩn, ví dụ cụ thể và mẹo phát âm giúp bạn học nhanh, nhớ lâu, nói chuẩn. Hãy cùng ShopMCBooks tìm hiểu ngay

1. Phiên âm tiếng Trung là gì và tại sao bạn nên học

Nếu bạn từng mở một cuốn sách học tiếng Trung và nhìn thấy những dòng chữ Latinh bên cạnh chữ Hán như 你好 - nǐ hǎo, thì đó chính là phiên âm tiếng Trung – cụ thể là hệ thống Pinyin.

Phiên âm tiếng Trung là cách viết lại âm thanh của tiếng Trung bằng chữ cái Latinh. Nó giống như một cây cầu giúp bạn từ “người không biết chữ Hán” đi thẳng tới “người có thể đọc và nói tiếng Trung cơ bản”.

Vì sao bạn không nên bỏ qua phiên âm tiếng Trung khi mới học:

Phát âm đúng ngay từ đầu: Phiên âm giúp bạn đọc đúng từ, phát âm chuẩn theo người bản xứ, tránh “học sai rồi sửa” sau này.
Luyện nghe – nói hiệu quả: Khi hiểu cách phiên âm hoạt động, bạn sẽ dễ nhận diện âm thanh trong giao tiếp và phản xạ nhanh hơn khi nói.
Dễ học từ mới hơn: Phiên âm giống như “cầu nối” giúp bạn liên kết giữa chữ Hán khó nhớ và cách đọc đơn giản hơn.
Hỗ trợ việc tra từ điển và dùng app học: Hầu hết các từ điển, phần mềm học tiếng Trung hiện nay đều hỗ trợ tra cứu và luyện đọc qua phiên âm.

2. Làm quen với hệ thống phiên âm Pinyin – Bản đồ phiên âm tiếng Trung của bạn

2.1 Pinyin là gì?

Pinyin chính là bộ phiên âm bạn sẽ bắt gặp ở khắp mọi nơi. Từ giáo trình, từ điển, app học ngôn ngữ, đến cách người bản xứ dạy trẻ em phát âm – tất cả đều dùng Pinyin.

Pinyin (拼音) là hệ thống phiên âm chính thức của tiếng Trung, được chính phủ Trung Quốc giới thiệu từ năm 1958. Nó dùng chữ cái Latinh (giống bảng chữ cái tiếng Anh) để ghi lại cách phát âm của từng âm tiết trong tiếng Trung.

Ví dụ

“谢谢” → phiên âm là xièxie → nghĩa là: Cảm ơn
“老师” → phiên âm là lǎoshī → nghĩa là: Giáo viên

2.2 Cấu trúc của một âm tiết Pinyin gồm 3 phần chính

Thanh mẫu (声母 – shēngmǔ)

Đây là âm đứng đầu trong một âm tiết, thường giống phụ âm trong tiếng Việt.

Ví dụ: b, d, g, zh, ch, sh, z...

Vận mẫu (韵母 – yùnmǔ)

Đây là phần âm còn lại trong âm tiết, thường là nguyên âm hoặc tổ hợp nguyên âm.

Ví dụ: a, ai, ao, uo, en, ing...

Thanh điệu (声调 – shēngdiào)

Tiếng Trung có 4 thanh điệu chính (và một thanh nhẹ), mỗi thanh điệu sẽ thay đổi cách phát âm và ý nghĩa của từ.

Ví dụ với âm “ma”:

mā (妈) – mẹ
má (麻) – cây gai
mǎ (马) – con ngựa
mà (骂) – mắng chửi

A diagram of different languages

Description automatically generated

3. Những lỗi phổ biến khi học phiên âm tiếng Trung và cách tránh

Học phiên âm tiếng Trung tưởng đơn giản – chỉ là ghép âm và đọc theo, đúng không? Nhưng thực tế lại có rất nhiều người học sai từ đầu và… mang theo lỗi sai đó suốt cả quá trình học. Dưới đây là những lỗi phổ biến nhất – và cách để bạn tránh được “vết xe đổ” ấy.

3.1 Nhầm lẫn giữa các âm gần giống nhau

Một số âm trong tiếng Trung nghe có vẻ na ná nhau, nhưng thực chất lại hoàn toàn khác. Ví dụ:

zh / j, ch / q, sh / x
z / zh, c / ch
l / r

Lý do nhầm lẫn: Vì tiếng Việt không có những âm này, nên người học thường đọc “na ná” cho qua.

✅ Cách tránh:

Nghe mẫu phát âm từ người bản xứ (trên app hoặc video).
Luyện đối chiếu từng cặp âm để cảm nhận sự khác biệt.
Đọc chậm, tách âm rõ ràng trong giai đoạn đầu.

3.2 Quên hoặc bỏ qua thanh điệu

Nhiều người mới học chỉ đọc "nǐ hǎo" như đọc chữ Latin, không để ý thanh 3 là xuống – rồi lên. Và kết quả là… sai nghĩa.

Ví dụ:

“mā” (mẹ) ≠ “mà” (mắng)
“táng” (kẹo) ≠ “tàng” (giấu)

✅ Cách tránh:

Khi học từ mới, luôn ghi nhớ thanh điệu cùng từ (không học từ kiểu “xièxie” mà phải là “xièxie – thanh 4 + thanh nhẹ”).
Luyện đọc to từng từ, có thể ghi âm lại để so sánh với giọng chuẩn.

3.3 Phụ thuộc hoàn toàn vào phiên âm

Nhiều người học mãi không dám bỏ phiên âm, đọc tiếng Trung là phải “dịch” sang Pinyin trước trong đầu.

✅ Cách tránh:

Dùng phiên âm ở giai đoạn đầu để làm quen với phát âm. Sau đó nên chuyển dần sang đọc – hiểu chữ Hán.
Khi đã quen phát âm một từ, hãy thử che phiên âm lại, chỉ đọc theo chữ Hán + nghe âm thanh.

3.4 Đọc theo kiểu tiếng Việt

Thói quen đọc chữ Latin như tiếng Việt khiến nhiều người phát âm Pinyin sai.

Ví dụ:

“xi” đọc thành “xi” (giống “xi-rô”) → sai!
“he” đọc thành “hê” → sai! Trong Pinyin, nó gần giống "hơ" hơn.

✅ Cách tránh:

Học lại từ đầu bảng phiên âm như học bảng chữ cái mới.
Ghi âm – nghe lại – sửa lỗi dần. Có thể dùng app nhận diện phát âm để kiểm tra.

4. Học tiếng Trung dễ dàng hơn với các đầu sách có phiên âm tiếng Trung của MCBooks

Khi bắt đầu học tiếng Trung, việc làm quen với chữ Hán có thể là một thách thức lớn. Tuy nhiên, các sách tiếng Trung của MCBooks sẽ giúp bạn giải quyết khó khăn này một cách dễ dàng hơn nhờ phiên âm tiếng Trung đi kèm trong từng bài học.

Một số đầu sách nổi bật có tích hợp phiên âm Pinyin hỗ trợ học hiệu quả:

An open book with text on it

Description automatically generated

Tham khảo thêm các cuốn sách học tiếng Trung có phiên âm TẠI ĐÂY

✅ Lợi ích khi học phiên âm qua sách của MCBooks:

Từ vựng và hội thoại đều có phiên âm rõ ràng, hỗ trợ luyện phát âm mỗi ngày.
Có audio đi kèm giúp người học luyện nói theo ngữ điệu chuẩn.
Sách được biên soạn phù hợp cho người Việt, dễ tiếp cận và thực hành.

Nếu bạn đang tìm tài liệu học tiếng Trung mà có tích hợp sẵn phiên âm, thì các đầu sách từ ShopMCBooks chính là lựa chọn lý tưởng để bạn học phát âm chuẩn ngay từ đầu.

Thông tin liên hệ